• Home
  • Psychologia
  • Uzależnienie od środków psychoaktywnych, a uzależnienie behawioralne

Uzależnienie od środków psychoaktywnych, a uzależnienie behawioralne

Napisała dla Was Nasza specjalistka: Kornela Kowalska – psycholog, certyfikowany specjalista terapii uzależnień, psychoterapeuta psychodynamiczny

Definicja uzależnienia zakłada utratę kontroli nad przyjmowanym środkiem psychoaktywnym bądź wykonywanej czynności. W pierwszym przypadku mówimy o uzależnieniu od środków psychoaktywnych, w drugim o uzależnieniu behawioralnym.

Uzależnienie od środków psychoaktywnych charakteryzuje się:

*silna potrzeba lub przymus zażywania substancji psychoaktywnej;

*przyjmowanie substancji w celu uniknięcia objawów abstynencyjnych;

*występowanie niepokoju, rozdrażnienia lub gorszego samopoczucia przy próbach odstawienia substancji;

*zmiana tolerancji przyjmowanych substancji;

*postępujące zaniedbanie innych zainteresowań lub przyjemności na rzecz zdobywania i przyjmowania substancji uzależniającej;

*zażywanie substancji pomimo wyraźnych szkód – somatycznych, psychicznych, społecznych – o których wiadomo przyjmującemu, że mają związek z przyjmowaniem substancji.

Uzależnienie behawioralne charakteryzuje się:

*dominacją – określone zachowanie staje się aktywnością najważniejszą w życiu osoby. Dominuje ono w jej myśleniu (zaabsorbowanie i zniekształcenia poznawcze), w jej uczuciach ( odczucie braku) oraz w jej zachowaniu (zaniedbywanie aktywności społecznej);

*zmiana nastroju – stanowi konsekwencję kontynuacji zachowania oraz może być strategią radzenia sobie (podekscytowanie, poczucie oderwania się);

*tolerancja – czas trwania wykonywania zachowania musi wzrastać w celu uzyskania pożądanej satysfakcji;

*objawy abstynencyjne – nieprzyjemne odczucia psychiczne (obniżony nastrój, zirytowanie ) lub objawy fizyczne (np. drżenie ciała);

*konflikty o charakterze interpersonalnym lub intrapsychicznym – (między pragnieniem by nie ulec napięciu wywołanemu przez uzależnienie od zachowania , a psychiczną potrzebą poddaniu się temu zachowaniu);

*nawrót – tendencja do powracania do wykonywania zachowania po okresie zaprzestania go lub podejmowanie prób kontrolowania go.

Uzależnienie od środków psychoaktywnych to między innymi:

alkohol,

• opiaty (morfina, heroina, mleczko makowe i in.),

• kanabinole (marihuana, haszysz),

• leki i substancje o działaniu uspokajającym i nasennym (relanium, nitrazepam i in.),

• kokaina,

• inne substancje pobudzające (m.in. amfetamina),

• substancje halucynogenne (LSD, psylocybina i in.),

• lotne rozpuszczalniki (zawierające toluen, octan etylu, octan butylu i inne, np. w rozpuszczalnikach do farb, klejach, zmywaczach do skór),

• tytoń,

• substancje inne niż wyżej wymienione lub kilka substancji.

Uzależnienie behawioralne między innymi:

• patologiczny hazard

• uzależnienie od komputera/sieci internetowej

• pracoholizm

• zakupoholizm

• uzależnienie od seksu/pornografii

• uzależnienie od ćwiczeń fizycznych

• uzależnienie od telefonu komórkowego

kompulsywne objadanie się

Uzależnienie od substancji jest fizjologiczne ,stymulują umiejscowione w mózgu receptory. W przypadku uzależnienia od czynności dochodzi do wyrzutu endorfin oraz adrenaliny, czyli jest to pewien stan psychiczny. Różnice występują również w przypadku odstawienia; w przypadku uzależnień chemicznych występują objawy fizyczne o przebiegu chorobowym, natomiast w uzależnieniu od czynności zwykle są to objawy należące do sfery psychicznej. Przy uzależnieniu od środków psychoaktywnych konieczna jest detoksykacja – oczyszczenie organizmu z toksyn, a następnie zachowanie całkowitej abstynencji od substancji uzależniającej. W przypadku uzależnień behawioralnych całkowita abstynencja od uzależniającego zachowania jest niemal niemożliwa – trudno wyobrazić sobie rezygnację z korzystania z komputera czy uprawiania seksu lub spożywania zdrowego jedzenia; wyjątek stanowi hazard.

Kornela Kowalska – psycholog, certyfikowany specjalista terapii uzależnień, psychoterapeuta psychodynamiczny

 
Prowadzimy terapię uzależnień we Wrocławiu. Zapraszamy do Centrum Psychoterapii i Psychodietetyki Rymkiewicz system we Wrocławiu. Zarezerwuj
 
Facebook
Facebook
Facebook
Twitter
Twitter
Twitter
Instagram
Instagram
Instagram