Leczenie bulimii Wrocław/leczenie kompulsywnego objadania

Zajmujemy się leczeniem bulimii i napadów kompulsywnego objadania się. Łączymy dietetykę z psychoterapią, co daje dobre efekty. Zapraszamy do Rymkiewicz system Wrocław.

Artykuł o bulimii napisała dla Was nasza specjalistka: Renata Kusińska-Sitarz – dietetyk kliniczny, psychodietetyk i specjalista zaburzeń odżywiania

PACJENT CHORUJĄCY NA BULIMIĘ W GABINECIE DIETETYKA

Bulimia nervosa (BN) to zaburzenie odżywiania charakteryzujące się nadmierna troską o rozmiar i kształt ciała, objadaniem się oraz stosowaniem zachowań kompensacyjnych, mających zapobiegać przyrostowi masy ciała. Duża część chorych na bulimię (BN) stara się na co dzień przestrzegać restrykcyjnej diety – pomiędzy napadami objadania jedzą bardzo mało lub nie jedzą nic. Chorzy często błędnie zakładają, że rygorystyczna dieta jest reakcją na napad objadania się, próbą zapobiegnięcia przyrostowi masy ciała. W rzeczywistości jednak, to restrykcyjna dieta jest jedną z przyczyn kompulsywnego objadania się – możliwość wystąpienia objawów znacznie wzrasta w okresie stosowania diety.

Dieta a kompulsywne objadanie się

Restrykcyjna dieta wiąże się ze sztywnymi zasadami i znacznymi ograniczeniami, które bardzo łatwo jest złamać. Osoby przestrzegające takich rygorystycznych założeń bardzo często odnoszą „porażki” – łamią narzucone sobie zasady. Tego rodzaju porażki u osób chorych na BN prowadzą do napadów kompulsywnego objadania się. Wynika to z faktu, iż pacjenci zazwyczaj cechują się myśleniem dychotomicznym – wszystko albo nic. Mogą albo odnieść sukces, albo porażkę, pokarm może być „zły” albo „dobry”. Przesadnie rygorystyczna dieta w połączeniu z takim schematem myślenia, tworzy cykl kompulsywnego objadania się i odchudzania, w którym jedno sprzyja drugiemu. Stąd, w procesie zdrowienia, bardzo istotna jest rola dietetyka. Powinien on zwrócić uwagę na diety stosowane między napadami objadania się i doprowadzić do unormowania żywienia, przede wszystkim wprowadzając wzorzec regularnych posiłków. | Polecamy: psychoterapeuta psychodynamiczny

Rodzaje ograniczeń dietetycznych stosowane przez osoby chore

Wśród ograniczeń dietetycznych stosowanych przez chorych na BN, wyróżnić można trzy główne rodzaje:

1. Opóźnianie jedzenia – zwlekanie ze zjedzeniem posiłku jak najdłużej w ciągu dnia, często nawet do wieczora.

2. Ograniczanie ogólnej ilości spożywanych pokarmów – najczęściej nieprzekraczanie założonego limitu kalorii. Limity te są bardzo rygorystyczne, kaloryczność diety jest znacznie niższa niż wynikająca z zapotrzebowania (np. 800 kcal, 1000 kcal).

3. Unikanie pewnych rodzajów pokarmów – unikanie pokarmów, które osoba uważa za tuczące, lub które w przeszłości doprowadziły do napadów objadania się. Najczęściej osoby dzielą pokarmy na „złe” i „dobre”.

Unormowany sposób odżywiania

Unormowany sposób odżywiania można scharakteryzować jako jedzenie tego, co je osoba zdrowa, niestosująca żadnych diet. Obejmuje on przynajmniej trzy zbilansowane posiłki dziennie, a najlepiej trzy główne posiłki i dwie przekąski. Pożywienie powinno dostarczać odpowiedniej ilości energii i składników odżywczych, zgodnie z zapotrzebowaniem, biorąc pod uwagę wiek, płeć, masę ciała i aktywność fizyczną. Osoba powinna spożywać normalne porcje posiłków, rozpoczynać jedzenie kiedy jest głodna i zaprzestawać w momencie sytości. Jedzenie powinno odbywać się w spokoju i bezstresowo. | Zapraszamy: psychoterapeuta poznawczo-behawioralny

Planowanie jadłospisu w bulimii

Najważniejszym zadaniem dietetyka jest pomoc w ustaleniu i przestrzeganiu prawidłowego wzorca odżywiania się. Zaleca się spożywanie trzech posiłków i dwóch przekąsek dziennie, unikanie przerw pomiędzy jedzeniem dłuższych niż 4 godziny, nieopuszczanie posiłków. Często na początku pomocne jest opracowanie dokładnego jadłospisu, z określeniem ilości i rodzaju produktów przeznaczonych do spożycia podczas każdego posiłku. Dokładny plan odżywiania ma wiele istotnych funkcji. Powinien wytworzyć poczucie ładu i kontroli sytuacji, być dla pacjenta gwarancją, że pożywienie jest odpowiednio dobrane i zgodne z jego zapotrzebowaniem. Dieta powinna zawierać odpowiednie (zgodne z normami) proporcje białek, tłuszczów i węglowodanów, co zapobiegać będzie epizodom kompulsywnego objadania się wywołanym nieprawidłowym składem diety. Chorych należy przez pewien czas powstrzymać od spożywania produktów wykorzystywanych podczas napadów objadania się, np. wysokokalorycznych deserów. Ich włączenie do diety możliwe będzie dopiero w późniejszym okresie, po normalizacji sposobu odżywiania się. Plan żywieniowy nie powinien być traktowany sztywno, jako coś niezmiennego. Podczas układania jadłospisu należy uwzględnić objawy chorobowe, wzrost, masę ciała, płeć i aktywność fizyczną. Jadłospis powinien być realistyczny – należy go skonstruować tak, aby dawał pacjentowi szansę na sukces, osiągnięcie zamierzonych celów. W miarę postępów leczenia w planie żywieniowym należy wprowadzać zmiany, zależne od stanu zdrowia i możliwości pacjenta.

Elastyczność w leczeniu bulimii

O postępach w zakresie odżywiania się, możemy mówić w momencie, gdy pacjent opanował umiejętność regularnego spożywania posiłków. Kolejnym etapem jest nauczenie chorego samodzielnego wyboru produktów spożywczych, które będą składały się na jego posiłki. Aby to ułatwić, można zacząć od pozwalania pacjentowi na wybór jednej z kilku opcji, np. na śniadanie może on wybrać jeden z trzech różnych owoców, jeden z dwóch różnych produktów zbożowych i jeden z dwóch różnych produktów białkowych (wszystko w określonych wcześniej porcjach) i w ten sposób samodzielnie skomponować swój posiłek.

Trudne sytuacje w bulimii i kompulsywnym objadaniu

Wydarzenia takie jak podróże, czy przyjęcia, podczas których pacjent nie jest w stanie przestrzegać założonego planu żywienia, będą zmuszały nas do zmiany schematu postępowania. Takie sytuacje mogą być dla osoby chorej bardzo stresujące, dlatego najlepiej od razu ułożyć plan postępowania uwzględniający takie wyjątkowe sytuacje. Warto zaplanować kilka różnych możliwości postępowania, tak by pacjent miał pewną swobodę, ale jednocześnie czuł się pewnie w nowej sytuacji, czy innym otoczeniu.

Leczenie bulimii: Produkty zakazane

W większości przypadków chorzy unikają pewnych produktów lub grup produktów. Może być to wynikiem strachu, błędnych informacji i przekonań dotyczących żywienia, a niekiedy wywoływaniem objawów zaburzenia przez te pokarmy. Należy zacząć od przedyskutowania z pacjentem jego obaw i przekonań oraz obalenia „mitów żywieniowych”, w które wierzy. Po zakończeniu edukacji w tym zakresie, można przejść do zadań praktycznych. Włączanie do diety produktów, których wcześniej pacjent unikał, powinno przebiegać stopniowo i w możliwie komfortowych warunkach. Przykładowo: chory chce ponownie wprowadzić do jadłospisu pizzę, której wcześniej unikał. Realizacja tego zadania powinna zostać rozłożona na etapy. Pierwszy raz spożywanie pizzy powinno odbyć się w warunkach, które zapewnią pacjentowi spokój oraz poczucie bezpieczeństwa (np. w domu). Dzięki temu ma on szansę przekonać się, że okazjonalne spożywanie pizzy, w niczym nie kłóci się ze zdrowym stylem życia. Kolejnym etapem mogłoby być zjedzenie pizzy z bliską osobą np. partnerem, przyjaciółmi, a następnie zjedzenie pizzy w miejscu publicznym. W ten sposób stopniowo przybliżamy się do ostatecznego celu, czyli unormowania żywienia.

Leczenie bulimii a odstąpienie od planu posiłków

W pewnym momencie leczenia bulimii przyjdzie czas na odstąpienie od planu posiłków oraz prowadzenia dziennika żywieniowego. O tym, kiedy należy to zrobić decyduje wiele czynników, przede wszystkim wyniki leczenia, motywacja i ogólny stan zdrowia. Aby ułatwić ten proces, można wyznaczać pacjentowi dodatkowe zadania. Przykładem będzie tu kontrola odżywiania przy pomocy wewnątrzustrojowych bodźców głodu i sytości, bez planu posiłków na dany dzień. Takie zadanie można połączyć z zapisywaniem zjedzonych pokarmów w dzienniczku – będzie to ułatwienie dla pacjentów, którzy nie potrafią rozpoznawać bodźców głodu i sytości. Po wykonaniu zadania pacjent powinien ocenić jego przebieg – zaznaczyć swoje sukcesy i wyłonić to, co sprawiło mu najwięcej trudności, tak by mógł określić obszary, które wymagają dodatkowej pracy. | Zobacz również: psychoterapeuta Wrocław.

Okres zdrowienia z bulimii

Po wyzdrowieniu pacjenci powinni zachowywać się elastycznie w stosunku do produktów żywnościowych. Aby ułatwić im powrót do unormowanego żywienia, warto wspólnie ustalić kilka zasad, którymi będą mogli kierować się w okresie zdrowienia, np.:

1. Rozpoczynaj i kończ jedzenie zgodnie z fizjologicznymi potrzebami organizmu – w odpowiedzi na sygnały głodu i sytości.

2. Wsłuchuj się w sygnały płynące z Twojego ciała i staraj się postępować w zgodzie z nimi.

3. Wystrzegaj się jedzenia w odpowiedzi na stan emocjonalny, czynniki zewnętrzne, stres.

4. Traktuj jedzenie jako codzienną czynność, która również może dostarczać przyjemności.

Renata Kusińska-Sitarz – dietetyk kliniczny, psychodietetyk i specjalista zaburzeń odżywiania