Rezyliencja- Czym jest i jak może przydać się w odchudzaniu

Napisała dla Was nasza specjalistka: Barbara Wińska – psycholog, psychoterapeuta, specjalistka psychodietetyki

Rezyliencja – (ang. resilience – sprężystość, elastyczność) to umiejętność przystosowania do zmieniających się okoliczności, to rodzaj psychicznej odporności i zdolność do odzyskiwania utraconych sił. Siły tracimy w wielu momentach życiowych: radząc sobie stresem i jego konsekwencjami, zmagając się z lękiem, depresją, chorobami, traumami czy urazami. Rezyliencja jest takim sposobem radzenia sobie z przeciwnościami losu, dzięki któremu szybciej wracamy do równowagi. Choć może kojarzyć się z nadludzkimi mocami, właściwie każdy człowiek jest zdolny do jej rozwijania. Nie zawsze mamy wpływ na warunki zewnętrzne, możemy jednak polegać na swoich wewnętrznych kompetencjach i wzmacniać swoje mentalne zasoby oraz możliwości. | Psychodietetyk Wrocław oraz online – zobacz szczegóły

Wszyscy mierzymy się na co dzień z problemami i na swój własny sposób próbujemy się adaptować do zaistniałych okoliczności. Właściwie każda zmiana, nowa sytuacja czy napotkana trudność jest źródłem stresu, i bez wątpienia odchudzanie się do nich zalicza. Dlatego też, korzystanie z umiejętności rezyliencji może być szczególnie pomocne dla osób po wielu nieudanych próbach z odchudzaniem i takich, które źle reagują na słabsze momenty w czasie stosowania diety i łatwo się poddają, gdy nie widzą szybkich efektów. Kiedy dochodzi do odstępstw w stosowaniu planu, często kluczowym problemem nie jest samo odstępstwo, ale reakcja na nie. Jeśli dieta postrzegana jest w kategoriach „wszystko, albo nic”, dla takich osób sytuacja nawet jednorazowego odstępstwa jest powodem do całkowitego porzucenia starań, a nie rzadko do autosabotażu czy zachowań kompensacyjnych. Negatywna reakcja na niepowodzenie w odchudzaniu może przyczynić się do obniżonego nastroju i nieprzyjemnych uczuć czy myśli, a to z kolei do utraty samokontroli, załamania woli, motywacji oraz do objadania się. W tym kontekście, dbałość o własny komfort psychiczny wydaje się mieć kluczowe znaczenie, aby było możliwe trwanie w swoich postanowieniach i nie porzucanie ich, gdy coś nie pójdzie po naszej myśli.

Poniżej wymienię sześć kluczowych (moich zdaniem) kompetencji psychicznych pomagających rozwijać rezylietny sposób radzenia sobie ze zmianą nawyków żywieniowych.

1.Współczucie

Znowu nie udało się wykonać wszystkich zaplanowanych treningów w danym tygodniu? Patrzysz na siebie z obrzydzeniem, bo nie udaje się jeść zdrowych posiłków przez cały dzień? Zamiast wylewać na siebie obelgi, przyznaj sobie, że jest ci ciężko pogodzić wszystkie obowiązki razem z odchudzaniem i może zwyczajnie za dużo od siebie wymagasz? Współczucie dla siebie nie jest tym samym, co użalanie się nad sobą. Współczucie wobec siebie jest tym, od czego zaczynasz, gdy pojawią się trudności, a nie tym, na czym kończysz. Zaczynanie od nowa po nieudanych próbach to jedna z ważniejszych cech rezyliencji. Zamiast stale się krytykować lub potępiać za niedoskonałości traktuj siebie z szacunkiem i troską, oraz wybaczaj sobie swoje błędy- są one częścią naszego życia.

2.Uważność

Nie musisz od razu medytować w pozycji kwiatu lotosu. Rozpocznij od tego, że pobędziesz z tym, co dzieje się wewnątrz ciebie, czymkolwiek to jest. Może krytyczna myśli, smutek, złość? „Przeskanuj”co się dzieje w twoim ciele, w myślach i emocjach i zaobserwuj jak jedno wpływa na drugie. Może wpływa też na twoje wybory żywieniowe? A może nie odróżniasz głodu fizycznego od emocjonalnego? Bądź z tym, uznaj swoje aktualne doświadczenie i dopuść odczuwany stan, obserwuj jak przepływają emocje, myśli i nie oceniaj. | Dietetyk Wrocław – nasza oferta.

3. Wdzięczność

Odchudzając się najczęściej dążymy do tego, aby dobrze czuć się w przyszłości, podczas gdy nie dostrzegamy teraźniejszości i tego, co już mamy, lub co po drodze osiągnęliśmy. Dziękowanie za to, co się udało, nie sprawia, że przestajemy widzieć, co jeszcze przed nami. Dzięki postawie dziękczynnej można się poczuć dobrze już teraz, a nie dopiero po osiągnięciu celu. Jeśli nie czuliśmy satysfakcji z procesu, z efektu też będzie ciężko się cieszyć.

4. Wiara w siebie

Kiedy coś nam nie wychodzi w odchudzaniu, gdy nie widzimy szybkich efektów, gdy doświadczamy dezaprobaty i braku wsparcia, wówczas zaczyna nam brakować wiary w siebie, stajemy się niepewni, nadwrażliwi, samokrytyczni. Taka postawa sprawia, że dręczymy się jeszcze bardziej, a to niszczy nasze poczucie własnej wartości i utrudnia podnoszenie się po upadku. Bez względu na niepowodzenia w odchudzaniu i na to, co ci się przytrafia w życiu, fundamentem twojej wiary w siebie, jest świadomość, że jesteś dobrym i wartościowym człowiekiem niezależnie od tego ile aktualnie ważysz. Przydatną kompetencją jest odpieranie głosu wewnętrznego krytyka i dopuszczenie głosu wewnętrznego opiekuna.

5.Motywacja

Wokół motywacji krąży wiele mitów, jednym z popularniejszych jest mit, że motywację się ma albo nie ma. Aby wykształcić rezylencje, zamień „chcę schudnąć” na „lubię zdrowy styl życia”. Lubienie jest czymś innego niż chcenie. Chcenie idzie w parze z nadmierną determinacją, udowadnianiem sobie i innym, przymusem, który jest stresujący i może prowadzić do niezadowolenia i ciągłego uczucia braku i porażki. Zauważ, z jakimi kosztami wiążę się chcenie, jeśli chodzi i twoje zdrowie i dobrostan. Sprawdź, czy możesz podjąć jakąś kluczową decyzję, dzięki której będzie w twojej motywacji do odchudzania więcej lubienia niż chcenia.

6. Humor

Zdrowe poczucie humoru jest bardzo ważną cechą ludzi rezylientnych, czyni życie przyjemnym, odpręża i pomaga łatwiej radzić sobie z przeciwnościami losu. Serdeczne poczucie humoru to przejaw akceptacji siebie i sytuacji. Nie udało się trzymać założeń żywieniowych na 100% bo babcia zaprosiła na obiad z dokładką i zapakowała słoiki i pół blachy ciasta do domu? Wszyscy chyba wiemy jak trudno nie ulec namowom babć i że „babcie tak mają” A może w kryzysie wyjedliśmy słodycze naszym dzieciom i czujemy wstyd i zażenowanie? Twoje wewnętrzne dziecko też najwyraźniej potrzebowało trochę luzu;) Zamiast obrzucać się obelgami, lepiej podejść do tego na wesoło.

Często myślimy, że aby podtrzymać motywację i wytrwać w swoich postanowieniach, musimy być dla siebie surowi. Tymczasem na ogół jest odwrotnie. Nie poddawać się nie oznacza dążyć do celu za wszelką ceną. Nie poddawać się, to wciąż kontynuować mimo tej ceny, jednocześnie z wyrozumiałością i łagodnością. Umiejętność bycia rezylientnym jest kluczowa w dochodzeniu do siebie po niepowodzeniach, również tych w odchudzaniu. Rezyliencja pomaga zwrócić się w stronę bardziej pozytywnych emocji i nie tkwić w negatywnych osądach i samopotępieniu. Wśród pozostałych kompetencji znajdują się min.: spokój, odwaga, aspiracje, pisanie, elastyczność i kreatywność, altruizm, wybaczanie, siła moralna, inteligencja społeczna, bliskość. Poznaj i rozwijaj swoje mocne strony w byciu rezylietnym, a odnajdziesz w sobie siłę do stawiania czoła wyzwaniom i pokonywania trudności, zarówno w życiu jak i na diecie.

Zobacz także: leczenie depresji Wrocław.

Barbara Wińska – psycholog, psychoterapeuta, specjalistka psychodietetyki