Depresja pourlopowa – fakt czy mit?

14 października 2022 Zarządca strony 0 Comment

Napisała dla Was nasza specjalistka: Aleksandra Baca-Marzecka- psycholog, psychoterapeuta, trener rekomendowany przez Polskie Towarzystwo Psychologiczne

Jeśli powiem, że wakacje dość niedawno się skończyły, to uwierzysz, czy mocno się zdziwisz? Gdy zapytam, czy już potrzebujesz kolejnych zaprzeczysz, czy zgodzisz się bez zawahania? Czy tuż po urlopie miałaś/miałeś poczucie, że udało Cię się odpocząć i naładować baterie a zaraz po powrocie do pracy owo poczucie pękło jak przysłowiowa bańka mydlana? Otóż… nie jesteś sam(a)!

Ile czasu nam potrzeba?

Badacze spierają się co do koniecznej długości urlopu, który umożliwiłby nam faktyczne “naładowanie baterii”. Jedni zachwalają szybkie wypady weekendowe, inni je krytykują, twierdząc, że tylko wybijają z rutyny i utrudniają “normalne funkcjonowanie”. Jak więc jest naprawdę? Otóż… to zależy 😉

Przede wszystkim od tego, jaki rok za Tobą. Co Cię czeka po powrocie. Jaki masz charakter pracy. Czy wyjedziesz na urlop, czy zostaniesz w domu. Jeśli wyjedziesz, to czy w nowe miejsce, czy takie które już znasz. Do miasta, czy do natury. I co będziesz na tym urlopie robić.

Badania dowodzą, że najlepiej odpoczywamy robiąc inne rzeczy niż na co dzień, zmieniając miejsce, doświadczając czegoś nowego i… bez dostępu do elektroniki (!) oraz przez minimum trzy tygodnie. Pierwszy tydzień pozwala na adaptację do nowego rytmu, drugi to realny odpoczynek, trzeci – stopniowe powracanie do rzeczywistości. (Nie panikuj jednak, jeśli nie masz aż tyle urlopu. Badani oceniali, że najbardziej wypoczęci czuli się ósmego dnia wakacji ;))

Post holiday tension (PHT) czyli napięcie powakacyjne

Psycholodzy i psychiatrzy zauważyli, że powakacyjne obniżenie nastroju, przygnębienie i poczucie braku sił dotyka niemal 70% Europejczyków. Cierpi na nie 6 na 10 Hiszpanów i 80% Brytyjczyków. Wśród objawów PHT znaleźć można przygnębienie, poirytowanie, smutek, niepokój, bezsenność, bóle mięśni, problemy żołądkowe, czy nawet problemy z oddychaniem. Brzmi poważnie? Na szczęście zwykle PHT ustępuje po kilku dniach.

Skąd się to bierze?

Badacze twierdzą, że główną przyczyną problemów psychofizycznych po urlopie są zmiany w dziennym cyklu aktywności. Na urlopie zwykle wstajemy trochę później niż zwykle, również posiłki często jemy o innych, nierzadko nieregularnych porach. Zupełnie inny jest też nasz poziom stresu – zazwyczaj niższy, niż wtedy, gdy jesteśmy w pełni zmobilizowani w miejscu pracy.

Wakacje sprzyjają odprężeniu, rozluźnieniu, zwolnieniu tempa i nawet jeśli nasz tryb życia był przed urlopem bardzo wymagający, obciążający i pełen wysiłku, to organizm był do tego przystosowany. Pamiętasz początek urlopu i oswajanie się z tym, że możesz zwolnić? Ta zmiana również zajmuje trochę czasu, nierzadko kilka dni, a według niektórych badaczy może trwać nawet tydzień (!), stąd – zdaniem niektórych – tylko na nią powinniśmy przeznaczyć pierwszy tydzień wakacyjnego wypoczynku.

Uwaga! Urlop może być potężnym źródłem stresu

Jak to? Wystarczy, że będzie zbyt krótki lub pełen oczekiwań o perfekcyjnych wakacjach. Gdy zaczniesz stawiać sobie (i/lub bliskim, z którymi odpoczywasz) nierealistyczne wymagania, każdy drobiazg może zacząć urastać do rangi problemu.

Co robić?

W przyszłym roku 😉 zaplanuj urlop tak, by powrót do pracy był łagodny. Spróbuj nie rzucać się w wir załatwiania wszystkich spraw naraz. Jeśli to możliwe, ostatnie 2-3 dni urlopu spędź w domu, oswój rzeczywistość i przygotuj się na kolejną zmianę. Przed wyjazdem postaraj się dokończyć wszystko, co możesz dokończyć. Nie zostawiaj nic na “po powrocie” ani “tylko jednego telefonu” na czas wakacji. To, czego nie uda się załatwić, deleguj innej osobie. Postaraj się też przed wyjazdem zadbać o uporządkowanie przestrzeni w pracy i w domu. Powrót do bałaganu przygnębia jeszcze bardziej. Po powrocie unikaj prób rozwiązywania najtrudniejszych problemów w jeden dzień. Nie próbuj odpisać na setki zaległych maili. Sprawdź te najnowsze, najstarsze mogą już dawno być nieaktualne.

Uff.. I co dalej?

Jesienią / zimą wróć do wakacyjnych zdjęć, pielęgnuj wspomnienia, a już teraz zacznij planować kolejny wyjazd… choćby na weekend 😉

Aleksandra Baca-Marzecka – psycholog, psychoterapeuta, trener rekomendowany przez Polskie Towarzystwo Psychologiczne

 

Prowadzimy terapię w następujących nurtach: psychodynamicznym, poznawczo-behawioralnym, systemowym, integracyjnym, gestalt i eriksonowskim. Zapraszamy do Rymkiewicz system we Wrocławiu. Zarezerwuj

 

Facebook
Facebook
Facebook
Twitter
Twitter
Twitter
Instagram
Instagram
Instagram