„Gasnące światło” czyli czym jest Gaslighting

Napisała dla Was nasza specjalistka: Martyna Wielochowska- psycholog, psychoterapeuta, socjoterapeuta

Sprawdź czy w Twoim życiu rodzinnym, małżeństwie, partnerstwie nie doświadczasz jednej z najokrutniejszych form przemoc jaką jest gaslighting.

Przemoc psychiczna i próba manipulacji

Wielu badaczy, psychologów są zgodni co do tego że gaslighting jest jedną z najokrutniejszych form manipulacji. Sprawca podskórnie, za pomocą różnych technik świadomych jak i nieświadomych doprowadza do znacznego poczucia obniżenie poczucia własnej wartości, pewności siebie. Zastanów się przez chwilę czy zdarzają Ci się sytuację, że tracisz zaufanie do siebie, kwestionujesz swoje emocje i myśli , masz wątpliwości jak spostrzegasz rzeczywistość. A może zdarza Ci się dzwonić do znajomych, przyjaciół i konsultować jakąś wersje zdarzeń aby stwierdzić czy prawda czy coś wymysł twojej psychiki. Osoby, które używają tej formy przemocy psychicznej próbują manipulować tak drugą osobą aby przejąć kontrolę nad jej spostrzeganiem rzeczywistości. Często odnosi się do takich strategii jak: oprawca może udawać, że nie rozumie drugiej osoby („ o co Ci chodzi”, „coś sobie wymyśliłeś”), ciągle mieć wątpliwości co do wersji opowiadanych zdarzeń; („ wymyśliłeś to sobie”, „przecież tak nie było”, „przesadzasz , masz urojenie”, „idź się leczyć, to szalone”). Manipulant dąży do tego aby osoba sama zakwestionowała swoje zdrowie psychiczne. W życiu takiej osoby, będącej pod wpływem tak wyrafinowanych działań, występują zarówno momenty wielkiej czułości jak i wściekłości. Dla obserwatorów z zewnątrz oprawca może wyglądać na dbającego czułego partnera co wprowadza ją w stan zdezorientowania, czuje się bezradna i zmanipulowania, powoli zaczyna przejmować winę na siebie. | Zobacz również: Terapia par Wrocław.

Gaslighting

Nazwa gaslighting wywodzi się z angielskiego filmu zatytułowanego w polskiej wersji „Gasnący płomień”. Film przedstawia historię zamożnej kobiety, która krótko po ślubie zaczyna podejrzewać, że jej mąż zamordował poprzednią partnerkę. Jednocześnie w domu zaczynają się dziać się różne dziwne rzeczy, które doprowadzają ją do szaleństwa. Termin gaslighting został wprowadzony właśnie po ekranizacji filmu do opisania tego zjawiska w praktyce psychologicznej. Ludzie stosują gaslighting z różnych powodów; w szczególności jeśli chcą przejąć kontrolę nad innymi, często również aby odwrócić uwagę od swojego przewinienia, przerzucić odpowiedzialność za swoje zachowanie. Można to zauważyć w zdradach, tłumaczeniach, gdy się jest przyłapanym na gorącym uczynku „to pilna sprawa, mówiłem Ci o tym, muszę szybko wyjść”; „z Tobą nie można rozmawiać, muszę z kimś pogadać” . Tą formę przemocy stosują zazwyczaj psychopaci, narcyzy- osoby z zaburzeniami dramatyczno- niekonsekwentnymi. Do najważniejszych sygnałów gaslightingu należą: oprawca głosi rażące kłamstwa z powagą i pewnością siebie; zaprzecza, że kiedykolwiek coś powiedział nawet jak jest na to dowód; atakuje twoje wrażliwe punkty dotyczące np. dzieci, twojej rodziny, jakiś zdarzeń z przeszłości mówiąc np.: „ na matkę to się nie nadajesz ”;wymienia Twoją długą listę negatywnych cech; zaczynasz coraz częściej przy tej osobie czułość, irytacje i zmęczenie. W pewnym momencie zasłony spadają z oczy i już nie możesz patrzeć na tą osobę, szybko orientujesz się, że osoba taka mało robi, więcej mówi na pokaz jaka to ona nie jest, wprowadza spore zamieszanie np. w towarzystwie wygłaszając skrajne, radykalne poglądy, Próbuje nastawiać ludzi przeciwko Tobie; wmawiając na przykład : „ w pracy też wszyscy wiedzą ,że jesteś bezużyteczna” lub „ nawet twój tata wie, że nic nie potrafisz i ciągle kłamiesz” Mówi Ci ,że jesteś sza szalona, wyjawiania intymne szczegóły z waszego życia, obraża się i manipuluje informacjami. | Zobacz również: Niebezpieczne związki w pułapce uwikłania

Pamiętaj!

Pamiętajmy , że przemoc psychiczna jest tak samo groźna jak fizyczna. Nie można obojętnie przechodzić koło tego zjawiska, czy go bagatelizować, zranione zostają emocję, uczucia. Ofiary takiej manipulacji coraz bardziej zaczynają mieć wątpliwości co do swoich spostrzeżeń , spirala niepewności nakręca się coraz bardziej, ich poczucie własnej wartości z czasem staje się znikome, a błysk i światło radości w oczach gaśnie. Zaczynają prawie w każdej sytuacji za wszystko przepraszać i usprawiedliwiać zachowanie swojego oprawcy. Stopniowo ich odporność psychiczna staje się tak krucha i mała, że popadają w depresje i stany lękowe. Pamiętajmy, że zawsze mamy wybór i gdy mamy podejrzenie, ze coś jest nie tak czy jesteśmy z właściwą osobą, może warto zaufać swojej intuicji i sięgnąć po pomoc i zawalczyć o siebie.

Zobacz także: leczenie depresji Wrocław.

Martyna Wielochowska- psycholog, psychoterapeuta, socjoterapeuta