Czym jest uzależnienie?

25 października 2021 Zarządca strony 0 Comment

Napisała dla Was Nasza specjalistka: Kornela Kowalska – psycholog, specjalista psychoterapii uzależnień, psychoterapeuta psychodynamiczny

Uzależnienie to zachowanie, które dotyczy niemalże wszystkich, od dorosłych aż po młodzież. Można je rozróżnić na wiele kategorii, dlatego jest coraz częściej zauważane wśród społeczeństwa. Zatem poszukamy odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące, poruszonego tematu.

Uzależnienie – czym jest?

Jest to stan zaburzenia psychicznego i fizycznego, polegający na silnej, nabytej potrzebie kompulsywnego, wykonywania jakieś czynności lub zażywania substancji psychoaktywnej. Skutkiem jego jest widoczna zmiana dotychczasowego zachowania pacjenta, nad którym traci on kontrolę. Kolejnym skutkiem, równie ważnym, jest pojawienie się zespołu abstynencyjnego, który uwidacznia się po zaprzestaniu wykonywania jakieś czynności lub po ostawieniu substancji psychoaktywnych. Zachowanie to wpływa niekorzystnie na zdrowie pacjenta, a także prowadzi do degradacji jego życia społecznego.

Uzależnienie psychiczne objawia się wzrostem napędu związanego z poszukiwaniem środka uzależniającego, spadkiem tolerancji na jego działanie (obniżenie efektu przyjemności), osłabieniem woli, obsesją brania i natręctwami myślowymi, które nawracają nawet po wieloletniej abstynencji. Do tego dochodzi jeszcze samooszukiwanie się i fizyczne wyniszczenie.

Według najnowszej wiedzy specjalistów zakłada się, że uzależnienie to zaburzenie mózgu, na co wskazują nawroty choroby. Po zaprzestaniu leczenia nadal mogą utrzymywać się objawy uzależnienia:

• Pragnienie bądź poczucie przymusu realizacji działania/ spożycia danej substancji,

• Upośledzenie kontroli nad zachowaniem związanym z uzależnieniem,

• Negatywne konsekwencje społeczne,

• Zaniechanie innych przyjemności,

• Poświęcanie znacznej ilości czasu na podejmowanie działań związanych z uzależnieniem,

• Dyskomfort związany z zaniechaniem zachowań / zespół abstynencyjny.

Najprościej można opisać to co dzieje się w mózgu jako zakłócenie powiązań między emocjami, myśleniem oraz zachowaniem. Dr Volkow opisuje funkcjonowanie kory czołowej, w której właśnie dochodzi do zakłóceń, ponieważ tam splata się sfera emocjonalna oraz kognitywna. Jest to część mózgu dojrzewająca najpóźniej, dlatego dla adolescentów eksperymentujących ze środkami psychoaktywnymi jest to niebezpieczne.

Model uzależnienia zakłada genetyczne uwarunkowanie do wpadania w nałogi. A co z tymi, którzy nie mają takich predyspozycji?

W mózgu dochodzi do zaburzeń w układzie nagrody, występuje wzrost wydzielania neuroprzekaźnika dopaminy, subiektywne odczuwanie przyjemności wynika z jego pobudzenia. Mówimy wtedy o tolerancji, która objawia się potrzebą przyjmowania coraz większych ilości substancji w celu osiągnięcia pożądanego efektu. Mózg przyzwyczaja się do środków psychoaktywnych i dużych ilości dopaminy związanych z ich przyjmowaniem. U podłoża tolerancji leży szereg mechanizmów fizjologicznych chociażby zmiana liczby receptorów. Na poziomie zachowania oznacza to, że niemożliwe staje się czerpanie przyjemności z codziennych zachowań i jedynym sposobem na jej osiągnięcie staje się zażywanie środków psychoaktywnych w coraz to większych ilościach. W sytuacji gdy brak jest środka psychoaktywnego uzależniającego pojawia się z kolei zespół odstawienia wraz z towarzyszącymi mu licznymi objawami somatycznymi. Na poziomie fizjologicznym wiąże się to z reakcjami stresowymi i wydzielaniem hormonów stresu, mniejszy jest poziom uwalniania dopaminy z NAC i aktywność całego układu nagrody jest obniżona.

Ważne jest uświadomienie sobie problemu i zgłoszenie się po odpowiednią pomoc do psychologa lub lekarza psychiatry.

Kornela Kowalska – psycholog, specjalista psychoterapii uzależnień, psychoterapeuta psychodynamiczny

 

 
Prowadzimy terapię uzależnień. Zapraszamy do Centrum Psychoterapii i Psychodietetyki Rymkiewicz system we Wrocławiu. +48 882 794 249 Zarezerwuj
 
Facebook
Facebook
Facebook
Twitter
Twitter
Twitter
Instagram
Instagram
Instagram