Napisała dla Was nasza specjalistka Aneta Jakubiec-Pińczuk psycholog, psychodietetyk, psychoterapeuta

Jesteś rodzicem nastolatka? Zmienność nastrojów, impulsywność masz wrażenie, że mieszkasz z kosmitą?

Za całe to zamieszanie i niezrozumiałe dla nas dorosłych zachowania odpowiada kształtujący się mózg.

Wszyscy wiemy, że małe dziecko musi przejść przez trudne dla rodziców skoki rozwojowe. Mając dorastające dziecko w domu większość z nas myśli, że to już za nimi. Nic bardziej mylnego. Często rodzice obwiniają się, że ich starsze (ponad 11 roku życia) dziecko zachowuje się w sposób niezrozumiały, a powodem są ich błędy wychowawcze. Pamiętaj twój nastolatek ma w sobie tornado hormonalne, sam nie do końca rozumie, co się dzieje. Dlaczego tak, a nie inaczej postępuje? Najnowsze badania pokazują, że oprócz burzy hormonalnej, która nie ułatwia młodym ludziom funkcjonowania, za zmienność nastroju, trudności z koncentracją odpowiadają zmiany w mózgu, które zachodzą w tym okresie.

Dziwią Cię zachowania Twojego dorastającego dziecka?

Za ryzykowne zachowania, chęć eksperymentowania z używkami odpowiada wciąż niedojrzała kora mózgowa. Zmiany, w jakie zachodzą w tym czasie w tej części mózgu są zauważalne również poprzez bardzo gwałtowne zachowania, trudności w koncentracji uwagi, płaczliwość, nieadekwatne reakcje na informacje dotyczące swojej osoby, nieumiejętność przewidywania konsekwencji swoich działań.

Zmiany w mózgu są gwałtowne i nie przebiegają równomiernie, co powoduje zaburzoną komunikacje pomiędzy różnymi jego częściami. Intensywnie działa układ limbiczny odpowiadający za emocje i spontaniczne reakcje oraz układ nagrody odpowiadający za sięganie po to, co przyjemne, w tym substancje psychoaktywne, alkohol (należy pamiętać, że osoby w okresie dojrzewania szybciej się uzależniają niż osoby dorosłe, należy tutaj zwrócić uwagę czy dziecko eksperymentuje czy nadużywa-walka z uzależnieniem jest trudna, ale to temat na osobny artykuł). Mając wiedzę na temat dorastania, zrozumiemy, dlaczego nasz nastolatek żyje chwilą, skupiony jest wyłącznie na zabawie i absolutnie nie jest wstanie zrozumieć obaw rodziców przed konsekwencjami jego zachowania.

Pamiętajmy, że w okresie dorastania młody człowiek buduje swoje ja, kształtuje swoją odrębność od opiekunów, przeciwstawianie się, to element budowania własnej tożsamości.

Zrozumienie i wyrozumiałość?

Drogi rodzicu, jeśli nie jest Ci obce to, co zostało opisane powyżej to pamiętaj, że to, co dzieje się z Twoim dzieckiem jest wynikiem burzy hormonalnej oraz gwałtownie zachodzących zmian w mózgu. Postaraj się zrozumieć, nie eskalować nieporozumień, wykaż się zrozumieniem – przypomnij sobie jak Ty się zachowywałeś w wieku swojego dziecka. Pamiętasz poczucie niezrozumienia przez rodziców i innych dorosłych?

Jeśli jednak jest Wam bardzo trudno można wraz ze specjalistą (psychologiem, psychoterapeutą) popracować na odpowiednią komunikacją oraz nad wzajemnym zrozumieniu się.

Aneta Jakubiec-Pińczuk – psycholog, psychodietetyk, psychoterapeuta