Co z tym macierzyństwem? Kilka słów o cechach współczesnego macierzyństwa.

Napisała dla Was nasza specjalistka: Martyna Wielochowska- psycholog, psychoterapeuta, socjoterapeuta

Nie ulega wątpliwości, ze w ostatnim ćwierćwieczu we współczesnym macierzyństwie nastąpiły istotne zmiany, które ciągle trwają i czasami podążają w różnym kierunku.

Wśród ważnych cech współczesnego macierzyństwa badacze wskazują na takie zjawiska jak: samotne macierzyństwo, bezdzietność dobrowolna i przymusowa, opóźnienie decyzji o zajściu w ciąże, zwiększenie roli i udziału ojca, problem rodzicielskie par homoseksualnych. Wymienione zjawiska powoli przestają być marginalne w sensie jakościowym, a ich obecność we współczesnym życiu niejednokrotnie nakazuje zmienić ich wartościowanie. Macierzyństwo przestaje być nakazem, ale staje się osobistą decyzją, często niemożliwą do zrealizowania ze względu na olbrzymi w świecie zachodnim problem bezpłodności i niepłodności. Bardzo często obserwuje się, że kobiety pragną realizować się w roli matki, żony, ale także jako kobiety sukcesu robiące karierę zawodową.

Polecamy: Psycholog dziecięcy Wrocław

Zwraca się uwagę na wzrost liczby kobiet wychowujący swoje dzieci samotnie. Zauważono, że choć bycie samotną matką jest dla większości kobiet sytuacją trudną, obciążoną ryzykiem kłopotów natury ekonomicznej, to w ostatnich latach spostrzec można narastające zjawisko samotnego macierzyństwa z wyboru. Samotne kobiety nie chcą się pozbawić możliwości bycia matką, takie macierzyństwo przestaje być już rzadkością. Jak się przypuszcza jednym z czynników wspomagających to zjawisko jest spadek wartości małżeństwa oraz wzrost liczby rozwodów. Wiadomo także, że mężczyźni nie pochwalają wolności wyboru samotnego macierzyństwa tak jak kobiety. Niewątpliwie wynika to z faktu, że zwykle to kobiecie przyznaje się opiekę nad dzieckiem w przypadku rozpadu małżeństwa i to mimo pojawienia się grup nacisku na rzecz prawa do ojcostwa.

Dalej warto uwzględnić pewien istotny element, a mianowicie pojawienie się współcześnie gwałtownego wzrostu liczby dorosłych ludzi, którzy świadomie rezygnują z chęci posiadania dzieci. Brak potomstwa wpływa, nie tylko na poziom przyrostu naturalnego, ale także, jak wskazują badania, na swobodny przepływ elementarnych wartości kultury danej społeczności. Z drugiej strony decyzja o bezdzietności jest dla wielu kobiet możliwością zrealizowania własnych planów edukacyjnych i zawodowych. Motywacje do pozostania osobą bezdzietną mogą być różne: traumatyczne przeżycia w dzieciństwie, brak odpowiednich wzorców rodzicielskich, negatywne wzorce identyfikacyjne, rozwód rodziców, choroba, inwalidztwo czy brak zainteresowania ze strony rodziców.

Problemem trudnym do przezwyciężenia w nowoczesnym społeczeństwie jest niepłodność i bezpłodność. Brak odpowiedniej ilości snu, nieregularna dieta czy odchudzanie, nadmierne obciążenia prowadzą do nadmiernego strasu, który z kolei wymusza wzmożoną produkcję protaktyny-hormonu, którego stężenie blokuje owulacje u kobiet. Do czynników sprzyjającym niepłodności zalicza się także wiek, czyli opóźnienie decyzji o zajściu w ciążę. Należy sądzić, że bezdzietność nie jest tylko przywilejem, ale także przymusem coraz większej ilości kobiet i mężczyzn.

Zobacz także: Terapia par oraz terapia małżeńska Wrocław

Niezmiernie ważnym elementem rozważań, o którym nie wolno zapomnieć jest wpływ psychologii prenatalnej na postrzeganie dziecka i macierzyństwa w okresie ciąży. Dzięki osiągnięciom psychologii prenatalnej istota ludzka została rozpoznana, jako dziecko o swoistych ludzkich potrzebach, nie tylko biologicznych, ale też psychospołecznych (np. bezpieczeństwa, miłości, akceptacji), a ich zaspokojenie jest konieczne dla prawidłowego rozwoju dziecka. Jak wskazują badania, dostarczenie rodzicom informacji o rozwoju prenatalnym dziecka zwiększa ich przywiązanie do niego i sprzyja zmianie stylu życia w kierunku ochrony jego zdrowia. Wiadomo, że jeszcze trzydzieści lat temu, za trafny i udokumentowany naukowo pogląd uważano, że okres ciąży dotyczy wyłącznie fizycznego wzrastania płodu, noworodek był postrzegany, jako istota niemal ślepa i głucha, wyposażona wprawdzie w właściwości ważne dla kształtowania się dalszego rozwoju ale zależna przede wszystkim od warunków, które stworzy się jej po urodzeniu. Pogląd ten został całkowicie obalony, a życie od poczęcia zyskało nowy uniwersalny wymiar. | Psycholog dziecięcy – nasza oferta.

Akcentuje się także znaczenie pamięci prenatalnej, czyli ważności doświadczeń z okresu przed urodzeniem dla całości fizycznego i psychicznego zdrowia człowieka. Ponadto zwrócono uwagę, że środowiska śródmaciczne może być nie tylko dla dziecka światem całkowicie bezpiecznym, ale także miejscem, w którym doświadczyć może stanu klęski ekologicznej, spowodowanej obok czynników natury środowiskowej również wpływem natury psychicznej. Badania wykazują, że aż ok 80% kobiet w ciąży nie liczy się z dobrem dziecka i w związku z tym często świadomie i nieprzypadkowo podejmują działania, które zagrażają zdrowiu dziecka, dochodzi do zaniedbania prenatalnego. Na koniec warto zasygnalizować rodzicielstwo w związkach homoseksualnych, które w Polsce wydaje się wciąż sprawą drugoplanową, jednakże w wielu krajach toczy się debata odnośni ich legalizacji.

Problematyka współczesnego macierzyństwa jest bardzo szeroka, podsumowując można stwierdzić, że macierzyństwo stanowi wielką szansę, możliwość, ale nie jest ani koniecznością, ani receptą na szczęście w życiu.

Martyna Wielochowska- psycholog, psychoterapeuta, socjoterapeuta