Czym jest spór konstruktywny i dlaczego warto stosować go w swoich bliskich relacjach

Napisała dla Was nasza specjalistka: Martyna Wielochowska- psycholog, psychoterapeuta, socjoterapeuta

W gabinetach terapeutycznych, do których przychodzą pary, aby rozwiązać problemy, przyjrzeć się swoim konfliktom, trudnościom w związku partnerskim, często pada pytanie czy istnieją związki, małżeństwa, które się nie kłócą i czy jest to możliwe? Czasami ludzie myślą, że brak kłótni może oznaczać, iż będzie im się lepiej układało i będą tworzyć szczęśliwy związek. Czy faktycznie tak jest?

Konflikty i kłótnie

Po czasie rozumieją, że konflikty w relacjach będą się pojawiały i dlatego postanawiają nauczyć się konstruktywnego rozwiązywania napotkanych trudności. Należy pamiętać, że kłótnia nie rozwiązuje żadnego problemu. Kłótnia oznacza emocjonalne zapominanie się, oddanie się we władzy emocjom lub tłumienie ich. Czy poprzez krzyczenie na siebie, ranienie się słowami, nie odzywanie się do siebie można rozwiązać konflikt? Odpowiedź jest oczywista NIE.

W czasie kłótni dzieją się rzeczy, wypowiadane są słowa, po których później komuś jest przykro, zamiast rozwiązania sprawy powstają coraz to nowe urazy. Padają słowa, których działanie może być gorsze od ataku fizycznego, sytuacja wymyka się spod kontroli. Krzyki, wyrzuty, milczenie, atak słowny, pretensje, do czego to prowadzi? Do kolejnych zranień. Oczywiste staje się, że rozwiązanie problemu przestaje być możliwe.

Warto odróżnić kłótnie od sporu konstruktywnego. Mocno uzmysłowić sobie, że kłótnie do niczego nie prowadzą i wycofać ten negatywny aspekt ze swojego życia. W zamian można nauczyć się konstruktywnego rozwiązywania problemów. Dwoje dorosłych ludzi postanawia rozwiązać konflikt na płaszczyźnie rzeczowej, konstruktywnie stawia czoło emocjom i zaczyna tworzyć coś nowego zamiast zniszczenia w swoim życiu. Można zwiększyć swoją uważność na omawianą sprawę, mieć wybór i zdecydować w przyszłości czy chcesz dać upust swoim emocjom i się kłócić czy w sposób konstruktywny rozwiązać problemy.

Poniżej zostaną przedstawione niektóre elementy sporu konstruktywnego:

Odpowiedni moment- warto zadbać o odpowiedni czas i spokój, aby dać sobie możliwość koncentracji na problemie, czyli umawiamy się z partnerem konkretnie, że o tej godzinie i w tym miejscu będziemy rozmawiać na dany temat.

Aktywne słuchanie- postawa ciała zwrócona do rozmówcy są ważnymi elementami do przeprowadzenia konstruktywnej rozmowy. Niech każdy ma możliwość wypowiedzenia się bez przerywania i oceny z drugiej strony.

Wsłuchaj się- zwracaj uwagę nie tylko na to, co partner mówi, ale również w jaki sposób to robi. Nazywaj uczucia, które dostrzegasz w przekazie jak również nazywaj własne uczucia i emocje.

Dopytuj- jeśli nie jesteś pewny co rozmówca miał na myśli dopytaj zamiast pozostać w swoich interpretacjach.

Pozostań na płaszczyźnie JA dorosły– badaj czy ty oraz partner rozmawiacie z pozycji dorosłego i nie wchodzie w rolę dziecka czy rodzica.

Stosuj sformułowania typu JA- określaj emocję na przykład „ czuję się zraniony” „jestem zły”, „ jestem rozczarowany”. Wykreśl ze słownika ogólniki. Nawet jakbyś na początku miał czuć się nieswoją zacznij używać innych sformułowań.

Trzymaj się tematu- ważne jest, aby trzymać się ustalonego tematu, sprawy z przeszłości pozostawić i nie wywlekać dawnych zdarzeń niedotyczących sytuacji.

Uważaj na dobór słów– już dawno stwierdzono i zauważono, że słowa mają moc, wpływają na myśli i nastawnie. Istnieje powiedzenie „zmień swoje słownictwo a zmienisz swoje życie”

Zwróć uwagę na swój głos i język ciała- mów w sposób zrozumiały, zachowuj spokój, twój głos jest przekaźnikiem nastroju.

Nazywaj swoje emocje- odwagi wymaga mówienie szczerze i otwarcie o swoich emocjach, odkrycie swoich czułych punktów. Pomyśl jednak o tym, że człowiek, z którym rozmawiasz jest twoim partnerem. Punkt widzenia- warto wczuć się na moment w położenie twojego rozmówcy. Jak się czujesz i co odkrywasz, gdy zanurzasz się w spostrzeganie i punkt widzenia drugiej osoby.

Dąż do kompromisu- kompromis sprzyja budowaniu MY, nawet jeśli przeciwieństwa wydają się nie do pokonania, spróbuj znaleźć drobiazgi, które są wspólne. Dąż do znalezienia rozwiązania dla obydwu stron.

Dostrzegaj pozytywy- każda rzecz w życiu ma dwie strony, a jedna z nich zawsze jest pozytywna. Staraj się być bardziej elastyczny, poszerzaj swój wewnętrzny zasób spostrzegania.

Warto zaznaczać, że emocje są czymś ludzkim i naturalnym, jednak w sporze konstruktywnym mogą przeszkadzać. Gdy sięgają zenitu staraj się je nazwać, aby móc im się przyjrzeć, a potem odpuścić, aby dalsza rozmowa miała szanse kontynuacji. Bardzo niewielu ludzi potrafi z łatwością prowadzić trudne, krytyczne rozmowy. Często ze względu na brak doświadczenia, ludzie unikają konstruktywnych rozwiązań. | Terapeuta par – szczegóły.

Z drugiej strony większość osób ma dużą wprawę w pokonywaniu innych w kłótni, nękaniu, milczeniu. Jeśli w swoim życiu jesteś niezadowolony z dotychczasowych sposobów rozwiązywania sporów, zawsze jest czas, aby zacząć to zmieniać. Są techniki i sposoby, które można przetestować, ćwiczyć, choć na początku może wydawać się to sztuczne czy udawane z czasem widzimy efekty i staje się to coraz łatwiejsze i naturalne w naszym życiu. Myślę, że wspaniałym doświadczeniem jest, gdy dwoje ludzi może wyjść ze starych destrukcyjnych wzorców, opuścić obszar negatywności, niszczenia słownej.

W zamian dwoje dorosłych zaczyna odważnie mówić o swoich uczuciach, życzeniach, ważnych sprawach, aktywnie słuchają w spokojnej atmosferze, słuchają drugą osobę ze zrozumieniem i szacunkiem dla siebie jak i partnera. A gdy zdarzy się czas, że nasz poniesie po prostu przeprośmy, każdy z nas jest człowiekiem.

Podsumowanie

Uważam, że nabywanie umiejętności dobrej komunikacji warto uczyć się każdego dnia, być uważnym na słowa i emocje. Można pójść, na chociaż jedno szkolenie w tym obszarze, po którym będzie nam łatwiej wprowadzić nowe zasady dotyczące komunikacji. Życzę udanej podróży wszystkim osobą, którzy chcą coś zmienić w swoim życiu.

Martyna Wielochowska- psycholog, psychoterapeuta, socjoterapeuta